Studia doktoranckie – czy warto robić doktorat?

Czym są studia doktoranckie?

Studia doktoranckie nazywane czasem bywają również studiami doktorskimi (uzyskuje się po nich tytuł doktora, a nie doktoranta) lub studiami trzeciego stopnia. Są to studia, w czasie których nabywa się wiedzę w bardzo określonej dziedzinie lub specjalizacji, przygotowując się do podjęcia samodzielnej działalności badawczej i/lub twórczej. To właśnie na konkretny, nieraz bardzo szczegółowy temat, pisze się finalnie rozprawę dyplomową. Studia trzeciego stopnia zawierają w sobie także dużo metodologii i tak zwanej propedeutyki (wiadomości wprowadzające w dany temat), gdyż obok samodzielnej pracy naukowej tytuł najczęściej zobowiązuje do nauczania akademickiego.

Pamiętać należy, że zgodnie z ustawą o szkolnictwie w dniu 31 grudnia 2024 roku studia doktoranckie w Polsce przestają istnieć (sprawa ta przeciąga się już od 2018 roku), a wszyscy ich uczestnicy przestają być nazywani doktorantami. Od tej pory tytuły doktorskie będzie można nabywać tylko i wyłącznie w szkołach doktorskich, których w Polsce jest około 150. Kształcenie w szkołach doktorskich najczęściej trwa 4 lata.

Dla kogo studia doktoranckie?

Studia doktoranckie przeznaczone są wyłącznie dla osób, które ukończyły studia II stopnia (czyli mają tytuł magistra inżyniera lub magistra), a także tych po ukończeniu jednolitych studiów magisterskich.

Zarobki po studiach doktoranckich

Trzeba zacząć od tego, że szkolenie doktorantów w szkołach doktorskich (publicznych oraz w publicznych jednostkach naukowych) jest nieodpłatne, mało tego – każdy uczestnik szkoły doktorskiej otrzymuje stypendium (w tej chwili to między 3500-5300 złotych brutto, zależy od kilku kryteriów, osiągnięć doktoranta). Po zdobyciu dyplomu doktora otrzymuje się zarobki wyższe niż po zdobyciu tytułu magistra – największe dysproporcje na korzyść doktorów są w naukach społecznych, do 60%, najniższe w naukach teologicznych, kilkanaście procent.

Czy warto robić doktorat?

Tytuł doktora z pewnością zwiększa szanse na rynku pracy, tym bardziej, że tytuły inżynierskie, magisterskie ma dziś znaczny odsetek osób. Dotyczy to zwłaszcza branży medycznej, konsultingowej, ekonomicznej, finansowej. To dobry ruch, jeśli planujemy karierę zagraniczną lub szukanie pracy za granicą, w wielu krajach tytuł doktora budzi szacunek i zapewnia liczne przywileje (przykładem Niemcy). Ogólnie zapewnia także wyższe zarobki i jest przepustką do rozpoczęcia prawdziwej kariery naukowej i prowadzenia własnych badań.